Thiếu tính chuyên nghiệp, tự động hóa còn thấp, năng suất thực hiện dịch vụ chưa tiếp cận được các nước tiên tiến, việc ứng dụng công nghệ thông tin và trình độ số hóa chưa cao dẫn đến giảm sức cạnh tranh so với thị trường quốc tế.
Đó là nhận định của ông Lê Duy Hiệp - chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) - tại diễn đàn “Logistics Việt Nam - Chuyển mình phát triển” do tạp chí Diễn Đàn Doanh Nghiệp phối hợp với VLA và SEA Logistic Partners (SLP Việt Nam) tổ chức ngày 19-10.
Theo ông Hiệp, cách mạng công nghiệp 4.0 đã làm xuất hiện nhiều dịch vụ phát sinh đặc biệt. Thị trường cung cấp dịch vụ logistics của Việt Nam và thế giới cạnh tranh gay gắt khi thương mại điện tử phát triển vượt bậc với các hình thức dịch vụ logistics tiên tiến như E-logistics, Green logistics… khiến chi phí dịch vụ của doanh nghiệp logistics của Việt Nam còn tương đối cao.
Giám đốc thương mại Công ty SLP Việt Nam Lê Thị Ngọc Diệp cho rằng điểm nghẽn hiện nay về cơ sở hạ tầng từ sân bay, cảng biển, kho bãi... chưa được quy chuẩn, phân tán. Trong đó, hệ thống kho bãi quy hoạch có sự chênh lệch giữa miền Bắc và miền Nam dẫn đến hạn chế trong việc vận chuyển hàng hóa trên cả nước.
Các sản phẩm dịch vụ thúc đẩy khả năng linh hoạt vận chuyển trong logistics để tối ưu hiệu quả, chi phí được trưng bày, giới thiệu đến các doanh nghiệp tham quan, tìm hiểu - Ảnh: CÔNG TRUNG
Theo thống kê của VLA, thị trường logistics Việt Nam hơn 5.000 doanh nghiệp, trong đó 89% là doanh nghiệp Việt có quy mô vừa và nhỏ, 10% là doanh nghiệp liên doanh và 1% doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài cung cấp dịch vụ logistics xuyên quốc gia. Những chi phí liên quan đến logistics chiếm khoảng 20% GDP ở Việt Nam, tuy nhiên ở các nước tiên tiến, con số này chỉ chiếm khoảng 7-9%.
Bùng nổ về thương mại điện tử tại Việt Nam với các doanh nghiệp lớn như Shopee, Lazada hay Tiki trở thành cơ hội tiềm năng để các tập đoàn đầu tư và phát triển cơ sở hạ tầng kho vận hiện đại. Đây là cơ hội để doanh nghiệp tham gia sâu vào phát triển chuỗi cung ứng, từng bước chuyển đổi số để tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Ông Lê Trọng Hiếu - giám đốc cấp cao CBRE Việt Nam - cho rằng muốn đón "sóng" logistics cần lưu ý đến phát triển sử dụng kho bãi hiệu quả, tăng tốc độ xử lý đơn hàng, giảm chi phí. Bởi bên bán lẻ và thương mại điện tử đều muốn kho hàng của mình gần hơn với khách hàng, vì ngay khi khách hàng bấm mua hàng trên ứng dụng, trong khoảng thời gian rất ngắn phải xử lý đơn hàng với tốc độ nhanh nhất có thể.
Nếu vị trí đặt kho ở xa sẽ mất khoảng thời gian dài để đi qua khu vực trung tâm thành phố đông đúc, chi phí vận hành sẽ tăng cao. Vì vậy, việc xây dựng những kho hàng giúp tối ưu hóa việc chuyển hàng đến với khách hàng. "Việc xâm nhập của thương mại điện tử tại Việt Nam vẫn còn khá thấp, nhưng đến năm 2024-2025 thì con số này sẽ tăng lên từ 15-20%, thậm chí là 50%" - ông Hiếu dự báo.
Theo các doanh nghiệp, hiện nay Việt Nam đang sở hữu tất cả những lợi thế để thúc đẩy logistics phát triển, bao gồm quốc gia có dân số trẻ, khoảng 100 triệu người; các chính sách hỗ trợ của Chính phủ ổn định, các hiệp định thương mại sâu rộng với các nước khác.
Ông Phan Văn Chinh - cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương - cho rằng cần có sự hỗ trợ, liên kết giữa các doanh nghiệp logistics để cùng thúc đẩy, phát triển thị trường. Xây dựng những doanh nghiệp "đầu đàn" đủ năng lực, có quy mô để tư vấn, dẫn dắt các doanh nghiệp trong ngành theo mô hình cộng sinh, cùng tăng trưởng và phát triển.